به گزارش پایگاه خبری صدای جریده، محوطه ۱۵ هکتاری و ۷ هزار ساله «چغامیش»، از کهن‌ترین و شگفت انگیزترین مناطق باستانی کشور در سرزمین خوزستان است. چغامیش را باید نخستین منطقه در ایران دانست كه خط و كتاب، در آنجا پیدا شده است. این محوطه در جنوب دزفول بین شوش و شوشتر و در میان رودخانه‌های دز و کارون قرار دارد، در جنوب این دشت، معبد زیگورات چغازنبیل، و در غرب آن چغابنوت واقع است.
این تپه باستانی پانزده لایه تمدنی از دوره‌های پیشین دارد، این تپه‌ها به شمارگان ۴۸۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، چغامیش، شهری از دوران پیش از اختراع خط است و قدمت آن به حدود ۳۴ قرن پیش از میلاد می رسد.
در این محوطه ارزشمند، آثاری از دوران باستان کشف شده است که بعضا نظیری برای آنها در جهان وجود ندارد، مُهر‌های گِلین از جمله این آثار به شمار می روند که نقوش، اشکال و تصاویری روی آنها، به یک تمدن پیشرفته و قدرتمند اشاره دارد.
کهن‌ترین سند دریانوردی جهان در میان این مُهرها کشف شده است، این مهر تصویر پادشاهی پیروز و بازگشته از یک جنگ را نشان می دهد که در قایقی نشسته و عده ای اسیر دست بسته در جلوی پاهای او افتاده در حالی که در یک دست فرمانده گرز و در دست دیگرش ریسمانی است که با آن اسیران را نگاه داشته است.
در این نگاره، یک پرچم هلالی شکل و یک گاو نر هم دیده می شود، قدمت این مهر به شش هزار سال پیش باز می گردد، پژوهشگران مُهر چغامیش را کهن‌ترین سند دریانوردی در جهان باستان می‌دانند.
به گفته کارشناسان، قدیمی ترین سند حاضر از پیشینه دریانوردی در ایران سندی است از گل پخته که در حفاری های ناحیه چغامیش شهرستان دزفول به دست آمده و نشان می دهد این گویچه مربوط به دوران پیش از پیدایش خط است.
به اعتقاد پروفسور پینهاوس دلوگاز، از کاوشگران و باستانشناسان مؤسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو، این تصویر نمایشگر یک جنگ دریایی است که به احتمال در رودخانه های داخلی روی داده، چند لوح گلی نیز با اشکالی از نقطه و خط فشرده کشف شده و عقیده بر این است که اینها تنها سیستم اعداد بود که به احتمال قوی برای حسابداری به کار می رفته است.
مشاهده گاو بر روی این نقش گلی که یکی از جاشوها به مراقبت از آن می پردازد حاکی از آن است که فرمانده کشتی از راه دوری برمی گردد و نیز رسم همراه بردن حیوانات زنده در کشتی ها از زمان های گذشته بین دریانوردان ایرانی خلیج فارس معمول بوده است.
به گزارش صدای جریده، در سال ۱۳۱۶ حفاری‌های مشتركی بین ایران و مؤسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیكاگو در تپه‌های چغامیش دزفول انجام شد و ۲۶۴ كتیبه با ارزش (گل نوشته) كشف شد كه از این مجموعه تعدادی كتیبه برای مطالعه به این مؤسسه‌امانت داده و مقرر شد پس از انجام مطالعات به ایران بازگردانده شود اما بخشی از این كتیبه‌ها به ایران بازگردانده و بخشی نیز در اختیار این مؤسسه باقی ماند.
سرانجام در سال ۱۳۹۴، صد و ۸ كتیبه ارزشمند تاریخی متعلق به محوطه باستانی چغامیش دزفول توسط موسسه شرق شناسی دانشگاه شیكاگو به ایران باز گردانده شد.
انتهای پیام/
